واژه دی dey از day پهلوی و از dadhva اوستایی آمده است که به معنی خداوند و آفریدگار است و این واژه با day انگلیسی که خود از daeg و tag ژرمنی متقدم آمده است مرتبط نمی باشد.

ماه دی در تقویم مذهبی ایران باستان آغاز سال نو مذهبی بوده است. چنان که میراث آن از راه میترائیسم به مسیحیت و تقویم امروزی نیز رسیده است.

این شب در نیم‌کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیش‌تر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود.دیر زمانی است که مردمان ایرانی و بسیاری از جوامع دیگر، در آغاز فصل زمستان مراسمی‌ را برپا می‌دارند که در میان اقوام گوناگون، نام‌ها و انگیزه‌های متفاوتی دارد. در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام می‌برند که همزمان با شب انقلاب زمستانی است. به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق کامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سال‌ها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سی‌ام آذرماه و بامداد یکم دی‌ماه است. هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند که مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار می‌شود؛ اما می‌دانیم که در باورهای کهن ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمی‌شده است. جشن شب چله، همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی دارد.

خورشید در حرکت سالانه خود، در آخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب شرقی می‌رسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگرباره بسوی شمال شرقی باز می‌گردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است. به عبارت دیگر، در شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانه‌روز خورشید اندکی پایین‌تر از محل پیشین خود در افق طلوع می‌کند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایین‌ترین حد جنوبی خود با فاصله 5/23 درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر جابجایی‌های طلوع خورشید معکوس شده و مجدداً بسوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز می‌‌گردد. آغاز بازگردیدن خورشید بسوی شمال‌شرقی و افزایش طول روز، در اندیشه و باورهای مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید دانسته می‌شد و آنرا گرامی ‌و فرخنده می‌داشتند.

در گذشته، آیین‌هایی در این هنگام برگزار می‌شده است که یکی از آنها جشنی شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است. جشنی که از لازمه‌های آن، حضور کهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز بوده است، و همچنین خوراکی‌های فراوان برای بیداری درازمدت که همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند.
بسیاری از ادیان نیز به شب چله مفهومی ‌دینی دادند. در آیین میترا (و بعدها با نام کیش مهر)، نخستین روز زمستان به نام «خوره روز» (خورشید روز)، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو بشمار می‌آمده است و امروزه کارکرد خود را در تقویم میلادی که ادامه گاهشماری میترایی است و حدود چهارصد سال پس از مبدأ میلادی به وجود آمده؛ ادامه می‌دهد. فرقه‌های گوناگون عیسوی، با تفاوت‌هایی، زادروز مسیح را در یکی از روزهای نزدیک به انقلاب زمستانی می‌دانند و همچنین جشن سال نو و کریسمس را همچون تقویم کهن سیستانی در همین هنگام برگزار می‌کنند. به روایت بیرونی، مبدأ سالشماری تقویم کهن سیستانی از آغاز زمستان بوده و جالب اینکه نام نخستین ماه سال آنان نیز «کریست» بوده است. منسوب داشتن میلاد به میلاد مسیح، به قرون متأخرتر باز می‌گردد و پیش از آن، آنگونه که ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه نقل کرده است، منظور از میلاد، میلاد مهر یا خورشید است. نامگذاری نخستین ماه زمستان و سال نو با نام «دی» به معنای دادار/خداوند از همان باورهای میترایی سرچشمه می‌گیرد.

نخستین روز زمستان در نزد خرمدینانی که پیرو مزدک، قهرمان بزرگ ملی ایران بوده‌اند، سخت گرامی ‌و بزرگ دانسته می‌شد و از آن با نام «خرم روز» یاد می‌کرده و آیین‌هایی ویژه داشته‌اند. این مراسم و نیز سالشماری آغاز زمستانی هنوز در میان برخی اقوام دیده می‌شود که نمونه آن تقویم محلی پامیر و بدخشان (در شمال افغانستان و جنوب تاجیکستان) است. همچنین در تقویم کهن ارمنیان نیز از نخستین ماه سال نو با نام «ناواسارد» یاد شده است که با واژه اوستایی «نوسرذه» به معنای «سال نو» در پیوند است.

هر چند برگزاری مراسم شب چله و میلاد خورشید در سنت دینی زرتشتیان پذیرفته نشده است؛ اما خوشبختانه اخیراً آنان نیز می‌کوشند تا این مراسم را همچون دیگر ایرانیان برگزار کنند. البته در شبه تقویم نوظهوری که برخی زرتشتیان از آن استفاده می‌کنند و دارای سابقه تاریخی در ایران نیست، زمان شب چله با 24 آذرماه مصادف می‌شود که نه با تقویم طبیعی انطباق دارد و نه با گاهشماری دقیق ایرانی و نه با گفتار ابوریحان بیرونی که از شب چله با نام «عید نود روز» یاد می‌کند. از آنرو که فاصله شب چله با نوروز، نود روز است.
امروزه می‌توان تولد خورشید را آنگونه که پیشینیان ما به نظاره می‌نشسته‌اند، تماشا کرد: در دوران باستان بناهایی برای سنجش رسیدن خورشید به مواضع سالانه و استخراج تقویم ساخته می‌شده که یکی از مهمترین آنها چارتاقی نیاسر کاشان است که فعلاً تنها بنای سالم باقی‌مانده در این زمینه در ایران است. پژوهش‌های نگارنده که در سال 1380 منتشر شد (نظام گاهشماری در چارتاقی‌های ایران)، نشان می‌دهد که این بنا بگونه‌ای طراحی و ساخته شده است که می‌توان زمان رسیدن خورشید به برخی از مواضع سالانه و نیز نقطه انقلاب زمستانی و آغاز سال نو میترایی را با دقت تماشا و تشخیص داد. چارتاقی نیاسر بنایی است که تولد خورشید بگونه‌ای ملموس و قابل تماشا در آن دیده می‌شود. این ویژگی را چارتاقی «بازه هور» در راه نیشابور به تربت حیدریه و در نزدیکی روستای رباط سفید، نیز دارا است که البته فعلاً دیواری نوساخته و الحاقی مانع از دیدار پرتوهای خورشید می‌شود.
هر ساله مراسم دیدار طلوع و تولد خورشید در چارتاقی نیاسر، و بررسی نظریه نگارنده، با حضور دوستداران باستان‌ستاره‌شناسی ایرانی و دیگر علاقه‌مندان، در شهر نیاسر کاشان برگزار می‌‌شود.
حافظ در شب یلدا
معمولاً در شب یلدا رسم بر این است که صاحب‌خانه، دیوان حافظ را به بزرگتر فامیل که سواد دارد، می‌دهد. سپس هر یک از میهمانان نیت کرده و بزرگِ مجلس، این جمله را می‌گوید و تفعلی به گنجینه حافظ می‌زند: «ای حافظِ شیرازی/ تو محرم هر رازی/ بر ما نظر اندازی/ قسم بهقرآن مجیدی که در سینه داری...» یا هر چیزی شبیه به این. این رسم یکی از رسوم پرطرفدار شب یلداست که امروزه با فن‌آوری روز نیز به‌روز شده. به طوری که در بعضی خانواده‌ها به جای کتاب حافظ، از فال‌نامه، نرم‌افزار تفعل مجازی در رایانه، پایگاه‌های اینترنتی ویژه فال، نرم‌افزارهای ویژه تلفن همراه، سامانه پیام کوتاه یا پیامک و... برای انجام این رسم استفاده می‌کنند که سرگرمی ‌خوبی برای خانواده‌ها در این شب بلند سال است.
 
پبشینهٔ جشن
یلدا و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است و پیروان میتراییسم آن را از هزاران سال پیش در ایران برگزار می‌کرده‎اند. در این باور یلدا روز تولد خورشید و بعدها تولد میترا یا مهر است.
این جشن در ماه پارسی «دی» قرار دارد که نام آفریننده در زمان پیش از زرتشتیان بوده است که بعدها او به نام آفریننده نور معروف شد.
نور، روز و روشنایی خورشید، نشانه‌هایی از آفریدگار بود در حالی که شب، تاریکی و سرما نشانه‌هایی از اهریمن. مشاهده تغییرات مداوم شب و روز مردم را به این باور رسانده بود که شب و روز یا روشنایی و تاریکی در یک جنگ همیشگی به سر می‌برند. روزهای بلندتر روزهای پیروزی روشنایی بود، در حالی که روزهای کوتاه‌تر نشانه‌ای از غلبهٔ تاریکی.
یلدا برگرفته از واژه‎ای سریانی است و مفهوم آن « میلاد» است (زیرا برخی معتقدند که مسیح در این شب به دنیا آمد). ایرانیان باستان این شب را شب تولد الهه مهر «میترا» می‎‎پنداشتند و به همین دلیل این شب را جشن می‎گرفتند و گرد آتش جمع می‎شدند و شادمانه رقص و پایکوبی می‌کردند. آن گاه خوانی الوان می‌گستردند و « میزد» نثار می‌کردند. «میزد» نذری یا ولیمه‎ای بود غیر نوشیدنی، مانند گوشت و نان و شیرینی و حلوا، و در آیین‎های ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی می‌گستردند که بر آن افزون بر آلات و ادوات نیایش، مانند آتشدان، عطردان، بخوردان، برسم و غیره، برآورده‎ها و فرآورده‎های خوردنی فصل و خوراک‎های گوناگون، از جمله خوراک مقدس و آیینی ویژه‌ای که آن را « میزد» می‌نامیدند، بر سفره جشن می‌نهادند. باوری بر این مبنا نیز بین مردم رایج بود که در شب یلدا، قارون (ثروتمند افسانه ای)، در جامه کهنه هیزم شکنان به در خانه‌ها می‌آید و به مردم هیزم می‌دهد، و این هیزم‌ها در صبح روز بعد از شب یلدا، به شمش زر تبدیل می‌شود، بنابراین، باورمندان به این باور، شب یلدا را تا صبح بهانتظار از راه رسیدن هیزم شکن زربخش و هدیه هیزمین خود بیدار می‌ماندند و مراسم جشن و سرور و شادمانی بر پا می‌کردند.
 
جشن یلدا در ایران امروز
جشن یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شب‎نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می‎شود. آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که همه جنبهٔ نمادی دارند و نشانهٔ برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی ‌هستند. در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پری آن، آینده‌گویی می‌کنند.
 
یلدای ایرانی، شبی که خورشید از نو زاده می‌شود
یلدا در افسانه‌ها و اسطوره‌های ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در «خرم روز» مکرر می‌شود.
 «ماه دلداده مهر است و این هر دو سر بر کار خود دارند که زمان کار ماه شب است و مهر روزها بر می‌آید. ماه بر آن است که سحرگاه، راه بر مهر ببندد و با او در آمیزد، اما همیشه در خواب می‌ماند و روز فرا می‌رسد که ماه را در آن راهی نیست. سرانجام ماه تدبیری می‌اندیشد و ستاره ای را اجیر می‌کند، ستاره ای که اگر به آسمان نگاه کنی همیشه کنار ماه قرار دارد و عاقبت نیمه شبی ستاره، ماه را بیدار می‌کند و خبر نزدیک شدن خورشید را به او می‌دهد. ماهبه استقبال مهر می‌رود و راز دل می‌گوید و دلبری می‌کند و مهر را از رفتن باز می‌دارد. در چنین زمانی است که خورشید و ماه کار خود را فراموش می‌کنند و عاشقی پیشه می‌کنند و مهر دیر بر می‌آید و این شب، «یلدا» نام می‌گیرد. از آن زمان هر سال مهر و ماه تنها یک شب به دیدار یکدیگر می‌رسند و هر سال را فقط یک شب بلند و سیاه وطولانی است که همانا شب یلداست. »
یلدا در افسانه‌ها و اسطوره‌های ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در «خرم روز» مکرر می‌شود.

در زمان ابوریحان بیرونی به دی ماه، «خور ماه» (خورشید ماه) نیز می‌گفتند که نخستین روز آن خرم روز نام داشت و ماهی بود که آیین‌های بسیاری در آن برگزار می‌شد. از آن جا که خرم روز، نخستین روز دی ماه، بلندترین شب سال را پشت سر دارد پیوند آن با خورشید معنایی ژرف می‌یابد. از پس بلندترین شب سال که یلدا نامیده می‌شود خورشید از نو زاده می‌شود و طبیعت دوباره آهنگ زندگی ساز می‌کند و خرمی‌ جهان را فرا می‌گیرد.
لازم به ذکر است یلدا در سرزمین‌های فلات ایران روسیه و دیگر کشورها با پیشینه ی تاریخی برگزار می‌شود.

به صد یلدا الهی زنده باشی / انار وسیب وانگورخورده باشی
اگریلدای دیگرمن نباشم، تو باشی وتو باشی وتو باشی
پیشاپیش یلدات مبارک
.
♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣♣.
.

مهم نیست هندونه ی شب یلدات شیرین نباشه
یا انارات ترش از آب دراد
یا کدو تنبلی که بار میذاری بیمزه بشه

یا چند تا از گردوهایی که می شکونی پوک باشه

مهم اینه که کسی داری که یلدا رو بهت تبریک بگه

برای خواندن بقیه ی اس ام اس ها به ادامه ی مطلب بروید:

El Camino by the Black Keys is nominated for Best Album, and Lonely Boy for Record of the Year. Photograph: Black Keys

Album of the year

El Camino – The Black Keys

Some Nights – fun.

Babel – Mumford & Sons

Channel Orange – Frank Ocean

Blunderbuss – Jack White

Record of the year

Lonely Boy – The Black Keys

Stronger (What Doesn't Kill You) – Kelly Clarkson

We Are Young – fun. featuring Janelle Monáe

Somebody That I Used To Know – Gotye featuring Kimbra

Thinkin Bout You – Frank Ocean

We Are Never Ever Getting Back Together – Taylor Swift

Best new artist

Alabama Shakes

fun.

Hunter Hayes

The Lumineers

Frank Ocean

Song of the year (songwriter's award)

The A Team – Ed Sheeran

Adorn – Miguel Pimentel

Call Me Maybe – Tavish Crowe, Carly Rae Jepsen and Josh Ramsay

Stronger (What Doesn't Kill You) – Jérgen Elofsson, David Gamson, Greg Kurstin and Ali Tamposi

We Are Young – Jack Antonoff, Jeff Bhasker, Andrew Dost and Nate Ruess

Best pop vocal album

Stronger – Kelly Clarkson

Ceremonials – Florence and the Machine

Some Nights – fun.

Overexposed – Maroon 5

The Truth About Love – Pink

Best rock album

El Camino – The Black Keys

Mylo Xyloto – Coldplay

The 2nd Law – Muse

Wrecking Ball – Bruce Springsteen

Blunderbuss – Jack White

Best alternative music album

The Idler Wheel Is Wiser Than The Driver Of The Screw And Whipping Cords Will Serve You More Than Ropes Will Ever Do – Fiona Apple

Biophilia – Björk

Making Mirrors – Gotye

Hurry Up, We're Dreaming – M83

Bad as Me – Tom Waits

Best R&B album

Black Radio – Robert Glasper Experiment

Back to Love – Anthony Hamilton

Write Me Back – R Kelly

Beautiful Surprise – Tamia

Open Invitation – Tyrese

Best rap album

Take Care – Drake

Food & Liquor II: The Great American Rap Album, Part 1 – Lupe Fiasco

Life Is Good – Nas

Undun – The Roots

God Forgives, I Don't – Rick Ross

Based on a T.R.U. Story – 2 Chainz

Best country album

Uncaged – Zac Brown Band

Hunter Hayes – Hunter Hayes

Living for a Song: A Tribute To Hank Cochran – Jamey Johnson

Four The Record – Miranda Lambert

The Time Jumpers – The Time Jumpers

Best Motion Picture - Drama

Nominees:

Argo (2012)

Django Unchained (2012)

Life of Pi (2012)

Lincoln (2012)

Zero Dark Thirty (2012)

Best Motion Picture - Musical or Comedy

Nominees:

The Best Exotic Marigold Hotel (2011)

Les Misérables (2012)

Moonrise Kingdom (2012)

Salmon Fishing in the Yemen (2011)

Silver Linings Playbook (2012)

Best Performance by an Actor in a Motion Picture - Drama

Nominees:

Daniel Day-Lewis for Lincoln (2012)

Richard Gere for Arbitrage (2012)

John Hawkes for The Sessions (2012)

Joaquin Phoenix for The Master (2012)

Denzel Washington for Flight (2012/I)

Best Performance by an Actress in a Motion Picture - Drama

Nominees:

Jessica Chastain for Zero Dark Thirty (2012)

Marion Cotillard for Rust and Bone (2012)

Helen Mirren for Hitchcock (2012)

Naomi Watts for The Impossible (2012)

Rachel Weisz for The Deep Blue Sea (2011)

Best Performance by an Actor in a Motion Picture - Musical or Comedy

Nominees:

Jack Black for Bernie (2011)

Bradley Cooper for Silver Linings Playbook (2012)

Hugh Jackman for Les Misérables (2012)

Ewan McGregor for Salmon Fishing in the Yemen (2011)

Bill Murray for Hyde Park on Hudson (2012)

Best Performance by an Actress in a Motion Picture - Musical or Comedy

Nominees:

Emily Blunt for Salmon Fishing in the Yemen (2011)

Judi Dench for The Best Exotic Marigold Hotel (2011)

Jennifer Lawrence for Silver Linings Playbook (2012)

Maggie Smith for Quartet (2012)

Meryl Streep for Hope Springs (2012)

Best Performance by an Actor in a Supporting Role in a Motion Picture

Nominees:

Alan Arkin for Argo (2012)

Leonardo DiCaprio for Django Unchained (2012)

Philip Seymour Hoffman for The Master (2012)

Tommy Lee Jones for Lincoln (2012)

Christoph Waltz for Django Unchained (2012)

Best Performance by an Actress in a Supporting Role in a Motion Picture

Nominees:

Amy Adams for The Master (2012)

Sally Field for Lincoln (2012)

Anne Hathaway for Les Misérables (2012)

Helen Hunt for The Sessions (2012)

Nicole Kidman for The Paperboy (2012)

Best Director - Motion Picture

Nominees:

Ben Affleck for Argo (2012)

Kathryn Bigelow for Zero Dark Thirty (2012)

Ang Lee for Life of Pi (2012)

Steven Spielberg for Lincoln (2012)

Quentin Tarantino for Django Unchained (2012)

Best Screenplay - Motion Picture

Nominees:

Argo (2012): Chris Terrio

Django Unchained (2012): Quentin Tarantino

Lincoln (2012): Tony Kushner

Silver Linings Playbook (2012): David O. Russell

Zero Dark Thirty (2012): Mark Boal

Best Original Song - Motion Picture

Nominees:

Act of Valor (2012): Monty Powell, Keith Urban("For You")

The Hunger Games (2012): Taylor Swift, John Paul White, Joy Williams, T-Bone Burnett("Safe and Sound")

Les Misérables (2012): Claude-Michel Schönberg, Alain Boublil, Herbert Kretzmer("Suddenly")

Skyfall (2012): Adele, Paul Epworth("Skyfall")

Stand Up Guys (2012): Jon Bon Jovi("Not Running Anymore")

Best Original Score - Motion Picture

Nominees:

Anna Karenina (2012/I): Dario Marianelli

Argo (2012): Alexandre Desplat

Cloud Atlas (2012): Reinhold Heil, Johnny Klimek, Tom Tykwer

Life of Pi (2012): Mychael Danna

Lincoln (2012): John Williams

Best Animated Film

Nominees:

Brave (2012)

Frankenweenie (2012)

Hotel Transylvania (2012)

Rise of the Guardians (2012)

Wreck-It Ralph (2012)

Best Foreign Language Film

Nominees:

Amour (2012)

Kon-Tiki (2012)

The Intouchables (2011)

A Royal Affair (2012)

Rust and Bone (2012)

Best Television Series - Drama

Nominees:

"Boardwalk Empire" (2010)

"Breaking Bad" (2008)

"Downton Abbey" (2010)

"Homeland" (2011)

"The Newsroom" (2012)

Best Television Series - Musical or Comedy

Nominees:

"The Big Bang Theory" (2007)

"Episodes" (2011)

"Girls" (2012)

"Modern Family" (2009)

"Smash" (2012)

Best Mini-Series or Motion Picture Made for Television

Nominees:

Game Change (2012) (TV)

The Girl (2012) (TV)

"Hatfields & McCoys" (2012)

"The Hour" (2011)

"Political Animals" (2012)

Best Performance by an Actor in a Television Series - Drama

Nominees:

Steve Buscemi

As fit as a fiddle:

قبراق و سرحال

Be all of a piece:

سر و ته یک کرباس بودن

Have a safe trip:

سفر بخیر.

Don't wash your dirty linen in public:

سفره دلت را پیش هرکسی باز نکن.

Every sprat nowadays calls itself a herring:

شلغم هم خود را جزء سبزی ها به حساب می آورد.

I kid not: (slang)

شوخی نمیکنم.(عامیانه)

How did you make out?

شیری یا روباه؟

That is the beauty of it:

شیرینی اش در اینجاست.

He knows one point more than the Devil:

شیطان را درس میدهد.

It will do more harm than good:

ضررش بیشتر از نفعش است.

It is never too late to mend:

ضرر را از هرجا که جلویش را بگیری منفعت است.

Poor fellow:

طفلک! بیچاره!

A black sheep:

مایه ی آبروریزی و سرشکستگی